09.07.2025
Bóle głowy
To niespecyficzny, subiektywny objaw charakteryzujący się występowaniem bólu zlokalizowanego w obrębie głowy, odczuwanego zarówno na powierzchni skóry twarzy (w okolicy oczodołowo- skroniowej) jak i głęboko we wnętrzu czaszki. [WIKIPEDIA].
Ból głowy odczuwa w ciągu swojego życia około 90% ludzi. [1]
Najczęściej jest on izolowany, o łagodnym przebiegu i nie wymaga leczenia. [1]
Częściej problem dotyczy kobiet i są to osoby w wieku 20-50 r. życia. [1]
Międzynarodowe Towarzystwo Bólu Głowy (ang. International Headache Society, IHS) ustaliło obowiązujący obecnie podział bólów głowy i kryteria ich rozpoznawania w roku 1988 z modyfikacjami w 2013 r. i 2018 r.
System klasyfikacji bólów głowy IHS Classification ICHD-3 (https://ichd-3.org)
- Neuralgie czaszkowe, bóle twarzy i inne bóle głowy. [1].
- Bóle głowy pierwotne,
- Bóle głowy wtórne,
Najczęstsze są pierwotne bóle głowy (90%) [1]. W ich przypadku doznania bólowe są głównym objawem
a ich przyczyny pozostają jak dotąd medycznie niecałkowicie wyjaśnione. Są one chorobą „samą w sobie”,
w której nie ma podłoża organicznego.
Wtórne bóle głowy (10%) [1], są symptomem innej choroby, niekiedy zagrażającej życiu pacjenta, dlatego istotne jest zawsze wykluczenie organicznej przyczyny bólów głowy.
Ból głowy to cicha epidemia:
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje, że trzema najbardziej rozpowszechnionymi zaburzeniami neurologicznymi na świecie są:
- napięciowy ból głowy (1,5 miliarda),
- migrena (958,8 miliona),
- ból głowy spowodowany nadużywaniem leków (58,5 miliona).
Łącznie te trzy zaburzenia przyczyniają się do około 17% globalnego obciążenia chorobami neurologicznymi, z migreną jako drugą chorobą powodującą niepełnosprawność ogólną.
Roczna zapadalność na epizodyczne napięciowe bóle głowy wynosi 14,2 /1000 ludności [19].
Literatura:
- Neurologia, tom III, wydanie II, Adam Stępień, 2022.
- Harrison, Neurologia w medycynie klinicznej, tom I, wydanie II, Stephen L. Hauser, Scot Andrew Josephson, 2012.
- Trójdzielno-autonomiczne bóle głowy, wydanie I, Izabela Domitrz, Wojciech Kozubski , 2019.
- Migrena, Izabela Domitrz, 2018.
- Koniec z migreną, 150 sposobów na powstrzymanie bólu, Aleksander Mauskop, MD, 2023.
- Jak radzić sobie z migreną? Dr Katy Munro, 2023.
- Medycyna Bólu, Analiza przypadków klinicznych, Ból głowy i twarzy, Steven D. Waldman , redakcja wydania polskiego Jerzy Wordliczek, 2023.
- Bóle głowy – przypadki kliniczne, pod redakcją Izabeli Domitrz i Marcina Straburzyńskiego , 2019.
- Migrena przewlekła, podręcznik wykonywania iniekcji Botox ( toksyna botulinowa typ A ), 2017.
- Praktyczne aspekty leczenia migreny przewlekłej toksyną botulinową typ A, Magdalena Boczarska Jedynak, Jarosław Sławek, www.ptneuro.pl, 2017.
- PTBG, Migrena News 2022, 4, Program Lekowy B.133 leczenia migreny przewlekłej: najważniejsze aspekty, Piotr Chądzyński.
- PTBG (Polskie Towarzystwo Bólów Głowy) Zalecenia – standardy leczenia migreny.
- PTBG, Migrena News 2022, 1, VIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Bólów Głowy, 7-9.04.2022.
- Współczesne poglądy na patofizjologię migreny ( M.Glaubic-Łątka ,D.Łątka ,W.Bury ,K.Pierzchała )2023.
- Botox. Toksyna botulinowa typu A. Charakterystyka produktu leczniczego. Allergan 2015.
- Badania diagnostyczne w migrenie i innych pierwotnych bólach głowy.(A.Stępień Neurologia po Dyplomie Tom 5 nr 4 2010)
- Pracownia Rezonansu Magnetycznego w Działdowie – mrdiagnostic.pl
- Buse DC, Pearlman SH, Reed ML, Serrano D, Ng-Mak DS., Lipton RB. Opioid use and dependence among person with migraine: results of the AMPP study Headache, 2012; 52:18-36.
- Akademia Bólów Głowy, Warszawa 16-17.06.2023.